ភ្នំពេញ៖ លោកទេសរដ្ឋមន្រ្តី កែវ រ៉េមី ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានបង្ហាញពីឆន្ទៈរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅចំពោះមុខតំណាងUNថា រាជរដ្ឋាភិបាល​ មានឆន្ទៈក្នុងការលេីកកម្ពស់​ និងការពាសិទ្ធិពលរដ្ឋ​ តាមរយៈការផ្តល់សច្ចាប័ន និងចូលជាសមាជិកលើលិខិតុបករណ៍​អន្តរជាតិ​នានា​ ក៏ដូចជាចូលរួមរាល់សកម្មភាពនានារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។

លោកទេសរដ្ឋមន្រ្តី កែវ រ៉េមី​ បានលេីកឡេីងដូចនេះ​ ក្នុងសិក្ខាសាលា​ផ្សព្វផ្សាយ​ “សេចក្តីអង្កេតសន្និដ្ឋានរបស់​គណៈកម្មាធិការស្តីពី​ ការ​បាត់ខ្លួនដោយបង្ខំ សម្រាប់កម្ពុជា”នៅព្រឹករថ្ងៃទី២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤​ ក្រោមវត្តមាន​ លោកស្រី រួអេដា អិល ហាច តំណាង​នៃការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា (OHCHR)​ មន្ត្រីរាជរដ្ឋាភិបាល​ និងអង្គការសង្គមស៉ីវិលពាក់ព័ន្ធជាតិ​ អន្តរជាតិនានា។

លោកទេសរដ្ឋមន្រ្តី​ បានបញ្ជាក់ថា​ ដើម្បីលើកកម្ពស់ និងការពារ​សិទ្ធិមនុស្សជូនប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន កម្ពុជាបានផ្តល់សច្ចាប័ន និងចូលជាសមាជិកលើលិខិតុបករណ៍​អន្តរជាតិស្តីពី សិទ្ធិម​នុស្សចំនួន៨ ក្នុងចំណោម៩ រួមទាំងពីធីសារបន្ថែមចំនួន៤ ផងដែរ។ ក្រៅពីនេះ​ កម្ពុជាក៏បាន​បន្តអនុញ្ញាតឱ្យមានវត្តមាន​ការិយាល័យឧត្តមស្នងការ អង្គការសហប្រជាជាតិ​ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា និងវត្តមានរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសទទួលបន្ទុកស្ថានភាព​សិទ្ធិម​នុស្សនៅកម្ពុជា រួមទាំង​ការ​ទទួលស្វាគមន៍ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសតាមវិស័យផ្សេងៗ ជាបន្តបន្ទាប់ផងដែរ តាមការស្នើសុំ។

ក្រៅពីនេះ​ កម្ពុជាបានចុះហត្ថលេខាចូលជាសមាជិក ​នៃអនុសញ្ញាអន្តរជាតិ​ស្តីពី​ ការការពារ​ជនគ្រប់រូប​ពីការបាត់ខ្លួន​ដោយបង្ខំ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៣។ ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានរៀបចំរបាយការណ៍ជាតិលើក​ដំបូង​ស្តីពីការ​អនុវត្ត​អនុសញ្ញានេះ និងបានបញ្ជូនទៅគណៈកម្មាធិការស្តីពី CED នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១។ ទន្ទឹមនេះ​ ប្រតិភូកម្ពុជាក៏បានចូលរួមកិច្ចសន្ទនាបែបស្ថាបនា ដែល​​បានប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៅ​ក្នុង​សម័យ​ប្រជុំលើកទី២៦ របស់គណៈកម្មាធិការស្តីពី​ CED នាថ្ងៃទី១៩ ដល់ថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ នៅសាល​សន្និសីទ Palais Wilson ទីក្រុង​ហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស។​​ ក្រោយកិច្ចសន្ទនាត្រូវ​បានបញ្ចប់ គណៈ​កម្មា​ធិការ CED បានចេញសេចក្តីអង្កេតសន្និដ្ឋានចំនួន ១៤​ទំព័រ នៅ​ថ្ងៃទី២៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤​ សម្រាប់​កម្ពុជា​អនុវត្ត​បន្ត អនុលោម​តាមមាត្រា២៩(៣) នៃអនុសញ្ញា​នេះ។

លោកទេសរដ្ឋមន្រ្តី បានបញ្ជាក់ថា កត្តាធំៗទាំងនេះ ជាភស្តុតាង និងសក្ខីកម្មយ៉ាងរឹងមាំ និងមិនអាចប្រកែកបាន អំពីសុឆន្ទៈពិតប្រាកដរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចំពោះការលើកកម្ពស់ និងការការពារសិទ្ធិមនុស្ស ក្រោមការដឹកនាំប្រកបដោយភាពឈ្លាសវៃ និងប៉ិនប្រសប់របស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នារយៈពេលកន្លងមក និងសម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា។

ជាសត្យានុម័ត ដូចដែលបាននិងកំពុងឃើញជាក់ស្តែង គ្មានទេការគោរពសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់មនុស្សនៅក្នុងភ្នក់ភ្លើងសង្គ្រាម សូម្បីតែសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត ដែលជាសិទ្ធិចម្បងគេ ក៏មិនត្រូវបានធានាដែរ។​ ហេតុនេះ ការចូលរួមថែរក្សា និងការពារសន្តិភាព ជាកាតព្វកិច្ចរបស់អ្នកទាំងអស់គ្នា ដើម្បីធានាសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន និងវឌ្ឍនភាពរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា។ បន្ថែមលើនេះ អ្វីដែលគ្រប់គ្នាគួរមានមោទកភាពបំផុតក្នុងនាមជាប្រជាជនខ្មែរនោះគឺ ប្រទេសកម្ពុជាពុំមានទោសប្រហារជីវិតដូចប្រទេសដទៃឡើយ ដែលការលុបចោលទោសប្រហារជីវិតនេះ ជាការបំពេញកាតព្វកិច្ចមួយដ៏សំខាន់បំផុតស្របតាមនិយាមនៃច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ។

លោកទេសរដ្ឋមន្រ្តី បានបន្តទៀតថា គ្រប់វិស័យសុទ្ធតែមាន​ការពាក់ព័ន្ធនឹង​សិទ្ធិមនុស្ស។ បច្ចុប្បន្ន​ តាមរយៈការមើលឃើញជាក់ស្តែង រាជរដ្ឋាភិបាលនីតិកាលទី៧ នៃរដ្ឋសភា ក្រោមការដឹកនាំរបស់ សម្ដេចមហាបវរធិ​បតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានដាក់ចេញយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណដំណាក់កាលទី១ ដើម្បីសម្រេចចក្ខុវិស័យកម្ពុជាឆ្នាំ២០៣០ និងឆ្នាំ២០៥០ ដោយកំណត់នូវ អាទិភាពគន្លឹះចំនួន៥ គឺ មនុស្ស ផ្លូវ ទឹក ភ្លើង និងបច្ចេកវិទ្យា។

ទន្ទឹមនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានដាក់ចេញកម្មវិធីគោលនយោបាយអាទិភាពចំនួន ៦ ដែលបានអនុវត្តភ្លាមក្នុងឆ្នាំ២០២៣ រួមមាន ទី១.​ ការផ្ដល់ការថែទាំសុខភាពឆ្ពោះទៅកម្មវិធីគ្របដណ្ដប់សុខភាពជាសកល, ២.​ការបណ្ដុះបណ្ដាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈ និងបច្ចេកទេសជូនដល់យុវជនមកពីគ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងហានិភ័យទូទាំងប្រទេស, ៣.​ ការធ្វើស្ថាបនូបនីយកម្មកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមសម្រាប់គ្រួសារក្រីក្រ ក្រុមងាយរងគ្រោះ នៅក្នុងគ្រួសារក្រីក្រ និងគ្រួសារងាយរងហានិភ័យ នៅក្នុងគ្រាមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងគ្រាមានគ្រោះអាសន្ន, ៤.​ ការដាក់ចេញ និងការជំរុញអនុវត្តយុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធឱ្យមានលទ្ធភាពចូលរួមក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធ និងអាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីប្រព័ន្ធគាំពារសង្គមផ្លូវការ, ៥.​ ការដាក់ចេញនូវយន្ដការសម្របសម្រួល​ និងកម្មវិធីហិរញ្ញប្បទាន សំដៅលើកស្ទួយផលិតកម្ម រកទីផ្សារ និងរក្សាលំនឹងថ្លៃកសិផលសំខាន់ៗក្នុងកម្រិតសមរម្យ និង៦. ការដាក់ពង្រាយមន្រ្តីបច្ចេកទេសកសិកម្មទៅគ្រប់ឃុំ-សង្កាត់ ដែលមានសកម្មភាពកសិកម្មនៅទូទាំងប្រទេស និងការរៀបចំឱ្យមានសមាគមកសិករនៅតាមជនបទ​ ជាដេីម។

សូមបញ្ជាក់ថា​ សិក្ខាសាលា​ផ្សព្វផ្សាយ​ “សេចក្តីអង្កេតសន្និដ្ឋានរបស់​គណៈកម្មាធិការស្តីពី​ ការ​បាត់ខ្លួនដោយបង្ខំ សម្រាប់កម្ពុជា” មានគោលបំណងចំនួន ៣គឺ ទី១. លើកកម្ពស់​ការយល់ដឹងក្នុងចំណោមអាជ្ញាធរ សង្គមស៊ីវិល និងភាគីពាក់ព័ន្ធដទៃទៀតអំពីអនុសញ្ញាអន្តរជាតិស្តីពី​ ការការពារជនគ្រប់រូបពីការបាត់ខ្លួនដោយបង្ខំ និងវិធាន​ការនានាដែលកម្ពុជាបានធ្វើ និងគ្រោងធ្វើ​ដើម្បីបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន​ដូចមានចែងក្នុងអនុសញ្ញា។​ ទី២. ផ្តល់វេទិកាជូនស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលដែលទទួលខុសត្រូវ ចែករំលែកពីផែនការការអនុវត្ត​អនុសាសន៍​ដែល​មានក្នុងសេចក្តីអង្កេត​សន្និដ្ឋាន និងផ្តល់ឱកាសឱ្យមានកិច្ចពិភាក្សាពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ និង ទី៣. ប្រមូល​ផ្តុំតំណាងស្ថាប័ន​រដ្ឋាភិបាល អង្គការសង្គមស៊ីវិល ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ដើម្បីពិភាក្សាពីសេចក្តីអង្កេតសន្និដ្ឋាន និងការតាមដាន រួមទាំងយុទ្ធសាស្រ្តនានា​ក្នុងការអនុវត្តអនុសាសន៍​ពី​សំណាក់​​ដៃគូពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត។​

ម្យ៉ាងវិញទៀត​ ជាការចែករំលែកនូវធាតុចូលផ្សេងៗ ដើម្បីអនុវត្តនូវអនុសាសន៍របស់​ គណៈកម្មាធិការស្តីពីការបាត់ខ្លួនដោយបង្ខំ (CED) និងជួយធ្វើឱ្យរបាយការណ៍ជាតិបន្ទាប់ទៀតកាន់តែមានលក្ខណៈល្អប្រសើរគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ពោលគឺ​ ជារបាយការណ៍មួយដែលបង្ហាញពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង និងការចូលរួមចំណែករបស់គ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ក្នុងការលើកកម្ពស់ និងការការពារសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។​

លោកទេសរដ្ឋមន្រ្តី​ បានសង្ឃឹមថា ក្រៅពីក្រសួង/ស្ថាប័នរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល​ ភាគីពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត​ នឹងចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការអនុវត្តអនុសាសន៍ផងដែរ ជាពិសេស អង្គការសង្គមស៊ីវិល អាចផ្តល់​ជាលក្ខខណ្ឌ​បំពេញ និងផ្តល់មតិស្ថាបនា​នូវរាល់ចំណុចដែលជាចន្លោះកង្វះខាត៕